قوی سیاه را نادیده نگیرید!!

نظریه قوی سیاه (Black Swan)؛ بررسی روش های تشخیصی آن

این اصطلاح توسط نسیم نیکلاس طالب (Nassim Nicholas Taleb)، استاد مالی، نویسنده و تاجر سابق وال استریت رایج شد. طالب استدلال کرد که از آنجایی که پیش بینی رویدادهای قوی سیاه به دلیل نادر بودن بسیار غیرممکن است، پیامدهای فاجعه باری دارد . نظریه قوی سیاه یک رویداد غیرقابل پیش‌بینی است که فراتر از آن چیزی است که معمولاً از یک موقعیت انتظار می‌رود و پیامدهای بالقوه شدیدی دارد. طالب در کتاب خود به نام “قوی سیاه: تأثیر امر بسیار غیرممکن” می نویسد رویدادهای قو سیاه با نادر بودن، تأثیر شدید و اصرار گسترده که در گذشته آشکار بودند مشخص می شود.

ویژگی های یک رویداد غیرقابل پیش بینی؛ نظریه قوی سیاه

هیچ محدودیتی در نحوه نمایش یک رویداد قو سیاه وجود ندارد. این می تواند هر چیزی از یک فاجعه طبیعی گرفته تا یک جنگ، یک سقوط مالی یا شیوع یک ویروس باشد. اما طبق گفته طالب که این نظریه را در مورد اینکه چگونه رویدادهای شدید و غافلگیرکننده می توانند نقش بزرگی در زندگی داشته باشند، سه ویژگی مشترک دارند:

1. اولین مورد این است که رویدادهای قوی سیاه بسیار دور از انتظار هستند زیرا هیچ چیز در گذشته به طور قابل اعتماد نمی تواند نشان دهد که این اتفاق خواهد افتاد.
2. دوم اینکه این رویداد تأثیر بسیار شدیدی بر جامعه یا جهان دارد.
3. سوم این است که یک رویداد قوی سیاه پس از وقوع آن رویداد قابل پیش بینی است. در حالی که این رویداد از قبل انتظار نمی رود، در گذشته قابل توضیح است و جهان می پرسد که چرا ما آماده نبودیم.

یک رویداد برای اینکه یک قوی سیاه تلقی شود باید هر سه ویژگی بالا را داشته باشد و با استفاده از ویژگی های بالا می توان یک قوی سیاه را تشخیص داد.

تاریخچه نظریه Black Swan

طالب ایده رویدادهای قو سیاه را در سال 2001 مطرح کرد و در سال 2007 یک کتاب کامل را در مورد این موضوع اختصاص داد. اما این کتاب زمانی توجه مردم جهان را به خود جلب کرد که درست یک سال بعد از چاپ آن سقوط مالی سال 2008 اتفاق افتاد.

اصطلاح “قوی سیاه” به داستانی اشاره دارد که غربی ها معتقد بودند همه قوها سفید هستند، فقط به این دلیل که این تنها چیزی بود که تا به حال دیده بودند، تا زمانی که در استرالیا اولین قوی سیاه پیدا شد.

دیدن اولین قوی سیاه ممکن است برای چند پرنده شناس شگفت انگیز باشد، اما اهمیت داستان در اینجا نیست. این نشان دهنده محدودیت شدید ما در یادگیری از طبیعت و تجربیات گذشته است.

نمونه هایی از رویدادهای قوی سیاه

تعدادی از رویدادهای نظریه قوی سیاه در طول تاریخ وجود داشته است. هر دو جنگ جهانی، سقوط اتحاد جماهیر شوروی ، 11 سپتامبر، تاثیر گسترش اینترنت، و بحران‌های مالی 1987 و 2008 همگی نمونه‌هایی از رویدادهای قو سیاه هستند.

اما ما در حال حاضر در یک رویداد قوی سیاه زندگی می کنیم. بحث هایی در مورد اینکه آیا همه گیری ویروس کرونا یک رویداد قو سیاه است یا خیر وجود داشته است. کرونا یک ویروس شناخته نشده بود، عدم آمادگی دولت‌ها در سراسر جهان نشان می‌دهد که این یک رویداد دور از ذهن تلقی می‌شد و احتمال وقوع آن کم بود. همچنین پیامدهای بدی هم بر سلامت عمومی و هم بر اقتصاد داشته است. به علاوه، اکنون که این اتفاق افتاده است، قابل توضیح است و همه تعجب می کنند که چرا ما برای آن آماده نبودیم.

قوی سیاه در بازارهای مالی

این تئوری در مورد تلاش برای پیش‌بینی وقایع آینده قوی سیاه نیست، بلکه بیانگر این است که آنها رخ خواهند داد و اطمینان حاصل کنید که آمادگی واکنش به هر اتفاقی را دارید. این به معنای نادیده گرفتن اکثر پیش‌بینی‌ها است،  به‌ویژه آنهایی که در بلندمدت هستند.

سرمایه‌گذاری بر اساس اصول قوهای سیاه ذاتاً نزولی است و بر این واقعیت تکیه دارد که در زمان وقوع حوادث فاجعه‌بار، جهان باید بیشتر بر پیشگیری تمرکز کند تا درمان.

مشکلی که در جذب بسیاری از سرمایه گذاران و معامله گران دارد این است که تاکتیک های پیشگیرانه به ندرت پاداشی مشابه درمان ارائه می دهند. به عنوان مثال، شرکتی که واکسنی برای ویروسی اختراع کرده است که به عنوان یک تهدید تلقی می شود، اما هنوز هیچ بیماری یا مرگی در انسان ایجاد نکرده است، غیر ضروری تلقی می شود و تشویق نمی شود، اما شرکتی که واکسن را پیدا می کند متوقف کردن یک بیماری همه گیر با جوایزی همراه خواهد بود.

به طور مشابه، اگر سرمایه‌گذار از ترس اینکه رویداد قو سیاه رخ دهد دائماً نزولی باشد، تا زمانی که اتفاق نیفتد، بازدهی آن‌ها به طور قابل‌توجهی ضعیف خواهد بود. به عنوان مثال، این می تواند شامل انتقال بخشی از سبد سهام به دارایی های امن مانند طلا باشد، حتی زمانی که بازار در حال گذراندن دوره صعودی طولانی است و قیمت طلا هیچ بازدهی ایجاد نمی کند.

احتمالاً در طول دوره صعودی عملکرد ضعیفی از بازار خواهید داشت، اما زمانی که بازار سقوط کند، عملکرد بسیار بهتری خواهید داشت. یا، هنگام بررسی سهام مختلف، تهدیدات و ریسک هایی را که در ریسک های اصلی شرکت ذکر نشده اند و نحوه عملکرد آن تحت سناریوهای مختلف در نظر بگیرید.

سرمایه‌گذاری بر اساس نظریه قو سیاه در مورد جستجوی سهام یا سایر ابزارهای مالی است که در صورت سقوط بازارها می‌توانند بازدهی کلانی داشته باشند. این استراتژی فقط زمانی کار می‌کند که یک تصادف رخ دهد، بنابراین می‌تواند متحمل ضرر و زیان در یک دوره زمانی طولانی قبل از نقدینگی شود، زمانی که تصادف ناگهانی به دلیل یک رویداد قو سیاه اتفاق می‌افتد.

به عنوان مثال Universa Investments را در نظر بگیرید. صندوق بلک سوان که توسط مارک اسپیتز ناگل و طالب اداره می شود، ایده “پوشش ریسک دنباله” را رسمی و نهادینه کرد و از زمانی که شیوع ویروس کرونا بازارها را در آشفتگی فرو برد، سود زیادی برده است. گزارش شده است که صندوق در طول بحران بیش از 3600 درصد رشد داشته است – اما خاطرنشان می کند که عملکرد آن در 10 سال گذشته غیر الهام بخش و زیان ده بود زیرا بازارها به روند صعودی خود ادامه دادند.

سرمایه گذاری بر اساس نظریه قوی سیاه برای افراد ضعیف و کم حوصله نیست. همانطور که یک بار اسپیتز ناگل گفته بود، مانند تلاش برای یادگیری پیانو به مدت 10 سال و تلاش برای زدن “چاپستیک” است به این امید که روزی از خواب بیدار شوید و بتوانید رامبراند را بنوازی.

سخن پایانی

پیش‌بینی بازارهای مالی می‌تواند انجام شود، اما دقت آنها به همان اندازه که به مهارت و مدل‌سازی پیچیده بستگی دارد، به شهود بستگی دارد. بسیاری از رویدادهای قوی سیاه ممکن است اتفاق بیفتد و حتی پیچیده ترین مدل سازی را باطل کند. این بدان معنا نیست که مدل سازی و پیش آگهی نمی تواند یا نباید انجام شود. اما ما همچنین باید به شهود، عقل سلیم و سادگی تکیه کنیم.