منظور از سفته بازی چیست؟

سفته بازی خرید یک دارایی مالی با این امید است که قیمت این دارایی در آینده افزایش یابد. سفته بازان تمایل دارند بیشتر بر اساس تحلیل تکنیکال و عملکرد قیمت بازار تصمیم بگیرند تا بر اساس تحلیل بنیادی یک دارایی یا اوراق بهادار. آنها همچنین تمایل دارند تا معامله‌گران فعال‌تری در بازار باشند، که اغلب به دنبال سود بردن از نوسانات کوتاه‌مدت قیمت هستند. سفته بازان اغلب توسط بسیاری از کارشناسان مالی مورد انتقاد قرار می گیرد.

سفته بازان چه کسانی هستند؟

افرادی هستند که در سرمایه گذاری های سوداگرانه شرکت می کنند. به عبارت دیگر، سفته باز کسی است که دارایی‌ها، ابزارهای مالی، کالاها یا ارزها را به امید فروش آن‌ها با سود در تاریخ آینده خریداری می‌کند. بنابراین آنها واقعاً تفاوت اساسی با سایر فعالان بازار ندارند.

«کاربرد مدرن، اصطلاح سفته باز را مترادف قمارباز کرده است. در واقع، این کلمه از کلمه لاتین “speculari” گرفته شده است که به معنای جاسوسی و مشاهده است. من سفته باز را کسی تعریف کرده ام که آینده را مشاهده می کند و قبل از وقوع آن عمل می کند. برای اینکه بتوانیم این کار را با موفقیت انجام دهیم – و این یک توانایی با ارزش در همه امور انسانی است – سه چیز لازم است: اول، باید حقایق یک موقعیت را دریافت کرد، دوم باید درباره آنچه آن حقایق نشان می دهد قضاوت کرد، سوما باید به موقع اقدام کرد، تا دیر نشود. اگر عمل به تاخیر بیفتد تا زمانی که نیاز برای همه آشکار شود، خیلی دیر خواهد شد.» – نقل قول از کتاب “داستان خودم” اثر “برنارد باروخ”

اما تفاوت اصلی سرمایه گذاران و سفته بازان در چیست؟

تفاوت اصلی سرمایه گذاران و سفته بازان

یک سرمایه گذار نگران ارزش بنیادی سرمایه گذاری خود است، در حالی که یک سفته باز فقط به حرکت قیمت بازار توجه دارد. به عبارت دیگر، یک سفته باز واقعاً اهمیتی نمی‌دهد که یک شرکت عملکرد خوبی دارد یا ضعیف عمل می کند، او فقط به این موضوع توجه می کند که آیا می‌تواند از معامله سهام شرکت سود ببرد یا خیر.

انواع سفته بازان در بازارهای مالی

سفته بازان صعودی

یک سفته باز صعودی انتظار دارد قیمت اوراق بهادار افزایش یابد. گاو(bull) یک سفته باز است که اوراق بهادار را با این امید که در آینده به قیمت بالاتری بفروشد می خرد.

سفته بازان نزولی

یک سفته باز نزولی کسی است که انتظار دارد قیمت اوراق بهادار در آینده کاهش یابد. یک سفته باز نزولی اوراق بهادار کوتاه مدت را می فروشد، با این هدف که بتواند از خرید مجدد آنها با قیمت پایین تر در مقطعی در آینده سود ببرد.

یکی از ویژگی‌های قابل توجه سفته‌بازان این است که آنها به راحتی در بازارهای گاوی و خرسی معامله می‌کنند و در خرید و فروش کوتاه و خرید به یک اندازه راحت هستند.

مزایای سفته بازی

• رشد اقتصادهای کوچک

سفته بازان که معمولاً مایل به پذیرش ریسک سرمایه گذاری بیشتر از سرمایه گذاران معمولی هستند، تمایل بیشتری به سرمایه گذاری در شرکت، دارایی یا اوراق بهاداری دارند که اثبات نشده است یا سهام آن با قیمت بسیار پایین معامله می شود.

بنابراین، سفته بازان اغلب سرمایه‌ای را فراهم می‌کنند که شرکت‌های جوان را قادر می‌سازد تا رشد و گسترش پیدا کنند. به این ترتیب، سفته بازان به حمایت و پیشبرد اقتصاد کلی کمک می کنند.

• نقدینگی بازار

سفته بازان با معاملات فعال، نقدینگی را به بازارها اضافه می کنند. یک بازار بدون سفته بازان، بازاری بدون نقدینگی است که با اسپردهای زیاد بین قیمت‌های خرید و فروش ممکن است بازار را برای سرمایه‌گذاران – که قصد دارند دارایی خود را با قیمت منصفانه معامله کنند –  بسیار دشوار کند.
مشارکت سفته بازان بازارها را روان نگه می دارد و به تسهیل تبادل آسان بین خریداران و فروشندگان در هر زمان کمک می کند.

• تحمل خطر

تحمل ریسک بالاتر سفته بازان به این معنی است که تامین مالی برای شرکت ها به طور گسترده تر و آسان تر در دسترس است. سفته بازان مایلند به شرکت ها، دولت ها یا سرمایه گذاری های تجاری که یا فاقد اعتبار ثابت هستند یا در حال حاضر با رتبه اعتباری ضعیفی روبرو هستند، وام دهند و روی انها ریسک کنند. بدون سفته بازان، تنها کسب‌وکارهایی که می‌توانند وام دریافت کنند، آن شرکت‌های بزرگ و تأسیس‌شده با رتبه اعتباری فوق‌العاده هستند.

معایب سفته بازی

• قیمت های غیر منطقی

سفته‌بازی گاهی اوقات می‌تواند قیمت‌ها را فراتر از سطوح معقول، به سمت ارزش‌گذاری‌های بسیار بالا یا پایین سوق دهد که به‌طور دقیق ارزش ذاتی واقعی یک دارایی یا اوراق بهادار را منعکس نمی‌کند.

• حباب های اقتصادی

حباب سفته‌بازی ناشی از تقاضای سفته‌بازان است که در ابتدا قیمت‌ها را افزایش می‌دهد، که سپس سفته‌بازان بیشتری را جذب می‌کند و قیمت‌ها را حتی بالاتر می‌برد.

این چرخه تکرار می شود – افزایش قیمت ها در نتیجه افزایش تقاضا از سوی سفته بازان، و به دنبال آن خریداران جدید جذب شده و باعث افزایش بیشتر تقاضا می شوند و بازار را به سمت قیمت های بالاتر سوق می دهد – تا زمانی که حباب ترکیده و قیمت ها به طور چشمگیری کاهش یابد.

حباب مسکن نمونه ای از این حباب ها بود. سرمایه گذاران املاک و مستغلات قیمت های بالاتر و بالاتری را برای املاک و مستغلات پرداخت کردند و انتظار داشتند که قیمت ها به طور نامحدود ادامه یابد. هنگامی که افزایش قیمت در نهایت متوقف شد و قیمت ها شروع به کاهش به سمت سطوح قیمت واقعی تر و منصفانه در بازار کردند، بسیاری از سرمایه گذاران در املاک و مستغلات خود را بیش از حد تمدید کردند و در املاکی گیر کردند که اکنون کمتر از آنچه برای آنها پرداخته بودند ارزش داشتند.

جمع بندی

سفته بازان هم مانند دیگر معامله گران در بازارهای مالی به دنبال کسب سود از نوسانات قیمت هستند. تفاوت عمده سفته بازان با سرمایه گذاران در این است که سفته‌بازان توجه زیادی به بنیاد دارایی ندارند و بیشتر بر اساس تحلیل تکنیکال خرید و فروش انجام می دهد،اما سرمایه گذاران اهمیت بیشتر بنیاد دارایی میدهند و همچنین معمولا به دنبال کسب سود در زمان طولانی‌تری نسبت به سفته‌بازان هستند. سفته بازی مانند هر چیز دیگری مزایا و معایب خود را دارد و دید یک جانبه به این پدیده غلط است.